Znaki i objawy wyczerpania psychicznego

Czym jest wyczerpanie nerwowe?

Wyczerpanie psychiczne, inaczej wyczerpanie nerwowe to stan, w którym nasz organizm pod wpływem długotrwałego stresu charakteryzuje się nadmiernym pobudzeniem, również w prozaicznych sytuacjach. Jednocześnie coraz trudniej utrzymać nerwy na wodzy. W krótkotrwałych sytuacjach taki stan organizmu nie jest szkodliwy, a organizm pobudza nas do podwyższonej aktywności. Niestety na dłuższą metę wyczerpanie psychiczne znacząco obniża nasz komfort życia i jest po prostu szkodliwe, a wręcz niebezpieczne dla organizmu.

Wyczerpanie psychiczne – przyczyny

Bezpośrednią przyczyną pobudzenia organizmu w chwilach wyjątkowego napięcia jest hormon nadnerczy. To naturalna i prawidłowa reakcja organizmu na wyjątkowe wyzwania, a jedocześnie zupełnie nieszkodliwa, o ile nie występuje permanentnie. Gdy tak się dzieje, możemy mówić o wyczerpaniu psychicznym. Najogólniej, przyczyną wyczerpania jest stres, jednak każdy z nas przeżywa go inaczej.

U niektórych osób wypalenie psychiczne nastąpi po kilku niepowodzeniach zawodowych, podczas, gdy u innych wyczerpanie nerwowe pojawi się dopiero po roku sytuacji stresujących. Jeszcze inni nie odczują ich w ogóle. Na odczuwanie wyczerpania nerwowego wpływ mogą mieć również przyczyny hormonalne – nadczynność tarczycy, jak również uzależnienia – szczególnie uzależnienie od alkoholu i depresja lub stany depresyjne.

Wyczerpanie organizmu a problemy ze snem

Obecnie wśród najważniejszych objawów wyczerpania psychicznego wymienia się problemy ze snem. Osoby, które mają kłopot z zasypianiem lub narzekają na krótki czas oraz niską jakość swojego snu, naznaczoną częstymi pobudkami, charakteryzują się nadmierną nerwowością. Słaby sen ogranicza organizmowi możliwość prawidłowej regeneracji w trakcie nocy, a rano budzimy się zmęczeni. Konsekwencją takiego zmęczenia jest podwyższona wrażliwość na bodźce zewnętrzne, w tym hałas. Nerwy pojawiają się również w dość prozaicznych sytuacjach takich jak długie oczekiwanie w kolejce do kasy, czy miejskie korki.

Jak objawia się wyczerpanie nerwowe?

W jaki sposób rozpoznać zmęczenie psychiczne? Objawy są bardzo zróżnicowane i mogą występować w różnym natężeniu. Do podstawowych należy przede wszystkim zaliczyć poczucie zmęczenia i wspomnianą nadmierną nerwowość, przeradzającą się w nadpobudliwość. Ekscytacja, podwyższone tętno oraz towarzyszące im tymczasowe problemy z oddychaniem to cechy charakterystyczne pobudzenia nerwowego, które powinny niepokoić, gdy pojawiają się z dużą częstotliwością. Oznacza to, że hormon nadnerczy jest produkowany stale w dużych ilościach.

W takim przypadku ciało poddane jest znacznym obciążeniom, czego konsekwencją jest między innymi ból głowy, nadciśnienie tętnicze. Jednocześnie odczuwamy postępujące rozdrażnienie, które staje się jeszcze większe, gdy hormonu nadnerczy zaczyna brakować. Jednak wymienione objawy to nie wszystkie symptomy wyczerpania psychicznego.

U wielu osób zmagających się z tą dolegliwością pojawiają się znaczne wahania poziomu hormonu nadnerczy we krwi, który jest niekorzystny zarówno w przypadku wysokiego, jak i niskiego stężenia. Niski poziom w ciągu dnia oznacza osłabienie, brak motywacji, trudności z koncentracją i brak energii do wykonywania codziennych obowiązków. Wysoki poziom w trakcie nocy prowadzi natomiast do nadmiernego pobudzenia, które bezpośrednio przekłada się na problemy ze snem, przez co organizm nie może wypocząć.

Skrajnymi, aczkolwiek często spotykanymi objawami wyczerpania nerwowego są okresowe stany lękowe, a nawet schorzenia psychiczne, przede wszystkim depresja. Jednak wyczerpanie psychiczne w równym stopniu wpływ na ciało. Oprócz bólu głowy i podwyższonego ciśnienia, często dają o sobie znać również dolegliwości żołądkowe w postaci zespołu jelita drażliwego.

Naturalne leki na zmęczenie, czyli sprawdzone domowe sposoby

Większość osób cierpiących na wyczerpanie psychiczne nie może wyeliminować ze swojego życia stresowych sytuacji, które są jego podstawową przyczyną. Nie oznacza to jednak, że w trudnych chwilach jesteśmy skazani wyłącznie na leki na zmęczenie. Warto spróbować odnaleźć w życiu cenną równowagę pomiędzy obowiązkami, a relaksującymi przyjemnościami, przy których nasz umysł wypoczywa. Również aktywności fizyczne potrafią znacząco poprawić nastrój, co wcale nie oznacza konieczności wyczynowego uprawiania sportu. Wystarczy regularna jazda na rowerze, jogging, a nawet odprężający spacer po pięknej okolicy. Z pomocą przyjść może również odpowiednia dieta, szczególnie ograniczenie kofeiny, alkoholu i cukru, który pogłębia objawy wyczerpania. Niekiedy nawet niewielka, ale systematyczna i trwała zmiana stylu życia przynosi znaczące efekty.

Czy istnieje skuteczny lek na zmęczenie?

Chociaż najlepsze lekarstwo na zmęczenie to odpowiednia regeneracja organizmu i poprawa komfortu psychicznego poprzez eliminację szkodliwych bodźców, istnieją preparaty, które wspomagają nasze ciało i umysł w tych trudnych chwilach. Wiele z nich, między innymi opartych o naturalne zioła o działaniu uspokajającym możemy używać doraźnie lub regularnie. Ważną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu organizmu odgrywają również witaminy z grupy B.

Jeśli próby odprężenia i leki na zmęczenie nie są w stanie nie pomóc w sytuacji wyczerpania nerwowego, które utrzymuje się od dłuższego czasu, warto udać się do lekarza. Wyczerpanie psychiczne to dolegliwość, której nie wolno lekceważyć, nie tylko ze względu na własny komfort psychiczny i relacje z najbliższymi, ale również ze względu na jego konsekwencje dla naszego zdrowia, również w aspekcie fizycznym.

Zobacz również