Czy jesteś narażony na miażdżycę?

Miażdżyca – przyczyny

Jednym z winowajców choroby jest wysoki poziom „złego” cholesterolu. Boczek, masło, śmietana, ser żółty, mięso – te wszystkie produkty spożywane w nadmiernych ilościach powodują osadzanie się cholesterolu LDL na wewnętrznej błonie tętnic. W konsekwencji ścianka tętnicy zaczyna robić się twarda i gruba, zwężając światło naczyń. Dlatego, żeby uniknąć miażdżycy ważne są regularne badania i leczenie w celu obniżenia poziomu cholesterolu.

Palenie papierosów może być kolejną przyczyną zachorowania na dolegliwości układu krążenia, w tym miażdżycę. Palacz jest aż 3-krotnie bardziej narażony na ryzyko nagłej śmierci sercowej niż osoba niepaląca papierosów. Szkodliwe substancje zawarte w papierosach przyczyniają się do rozwoju drobnych zakrzepów uszkadzających nabłonek. Zakrzep powstały na skutek pęknięcia płytki miażdżycowej może spowodować zamknięcie tętnicy, a w konsekwencji może dojść do martwicy (miażdżyca mózgu lub miażdżyca serca).

Miażdżyca tętnic występuje częściej u mężczyzn niż u kobiet. Spowodowane jest to w pewnym stopniu częstszym występowaniem otyłości brzusznej typu męskiego. Jest ona znacznie bardziej niebezpieczna niż typowa dla kobiet otyłość pośladkowo-udowa. Regularna aktywność fizyczna obniża stężenie trójglicerydów oraz cholesterolu LDL, głównego winowajcę miażdżycy.

Jednak to nie wszystko – miażdżyca może być również dziedziczna. Mówimy wtedy o rodzinnej hipercholesterolemii, czyli występowaniu podwyższonego stężenia cholesterolu LDL.

Miażdżyca rozwija się powoli

Bez względu na przyczynę miażdżycy, postępująca choroba naczyń prowadzi do zwężenia ich światła i zmniejszenia przepływu krwi, co w konsekwencji przyczynia się do niedokrwienia tkanki lub narządu zaopatrywanego przez daną tętnicę. Tak więc objawy miażdżycy są zależne od umiejscowienia i zaawansowania zmian. Blaszki miażdżycowe odkładają się najczęściej w tętnicach wieńcowych zaopatrujących serce, tętnicach doprowadzających krew do nóg (miażdżyca żył) oraz naczyniach szyjnych transportujących krew do mózgu (stąd biorą się problemy z pamięcią).

Można powiedzieć, że miażdżyca tętnic rozwija się w  bardzo wczesnym wieku, ponieważ już od najmłodszych lat kształtowane są nawyki żywieniowe. Początki miażdżycy mogą być bezobjawowe, albo zwyczajnie ignorujemy pierwsze symptomy świadczące o chorobie. Gdy nie możemy uspokoić oddechu wchodząc na trzecie piętro, mówimy o braku kondycji, luki w pamięci tłumaczymy zmęczeniem. Jednak może się okazać, że są to pierwsze symptomy miażdżycy. Często chorym doskwiera również ból łydek, nawet po krótkim spacerze – taka reakcja mięśni może być konsekwencją złego krążenia.

Zaawansowana miażdżyca – objawy

Dopiero gdy pojawią się niepokojące objawy świadczące o chorobie udajemy się do lekarza. Należą do nich między innymi:

• Ból za mostkiem – może być bardzo silny, piekący, dławiący, gniotący lub ściskający
• Kołatanie serca,
• Uczucie duszności
• Ból w górnej części brzucha
• Osłabienie
• Zawroty głowy
• Niepokój, lęk

Ból pojawiający się za mostkiem promieniuje do lewego barku, żuchwy, nadbrzusza lub pod łopatkę. Nawet, gdy zaczniemy głęboko oddychać lub zmienimy pozycję ciała, ból nie zmniejsza się. Cały czas stopniowo narasta, nie zmniejsza się również po przyjęciu nitrogliceryny.

Skąd ten ból? Przez zwężone tętnice krew musi być mocniej pompowana, aby doprowadzić tlen do wszystkich organów. Przez taką pracę serce rozrasta się i ma coraz większe zapotrzebowanie na utlenowaną krew, jednak przez zwężone naczynie nie może się dostać do mięśnia sercowego, co powoduje niedotlenienie.

Jak zapobiegać miażdżycy?

Rozwój miażdżycy można zahamować, dzięki zmianie stylu życia. Najważniejsze w tym przypadku jest rzucenie wszelkich używek, szczególnie palenia papierosów, które ma ogromny wpływ na kondycje naczyń krwionośnych. Zmiana trybu życia oznacza również poświęcenie pół godziny dziennie na jakąkolwiek aktywność ruchową – spacer, jazda na rowerze, pływanie. Osoby otyłe są bardziej narażone na choroby serca, dlatego konieczne jest unormowanie wagi.

Profilaktyka jest oczywiście najlepszym lekarstwem. Należy zatem:

• Dbać o dobrą kondycję fizyczną
• Zachować prawidłową masę ciała
• Spożywać zdrowe produkty (dużo warzyw, chudego mięsa, owoców, produktów pełnoziarnistych)
• Wyeliminować lub ograniczyć słodycze, białe pieczywo, smalec, masło, tłuste mięso
• Ograniczyć spożycie alkoholu
• Nauczyć się radzenia sobie ze stresem

Jakie badania należy regularnie wykonywać?

Miażdżyca może zostać rozpoznana na podstawie występujących objawów. Przede wszystkim należy zbadać krew, by móc określić poziom cholesterolu LDL. Warto również regularnie mierzyć ciśnienie krwi, kontrolować poziom glukozy we krwi oraz wskaźnik masy ciała (BMI).