Objawy i skutki długotrwałego stresu

Stres jest  zjawiskiem, które dotyka każdego –  w mniejszym lub  w większym stopniu. Jego przyczyny są różne, różnić się mogą także objawy, ale jedno jest pewne długotrwały stres prowadzi do zaburzeń w funkcjonowaniu, problemów psychicznych, a niekiedy nawet do bardzo poważnych powikłań zdrowotnych, wymagających leczenia. Aby nie dać się stresowi, warto poznać jego przyczyny, objawy i sposoby niwelowania.

Stres negatywny i pozytywny

Pisząc o samym zjawisku stresu nie można jednoznacznie stwierdzić, że jest zły. Wręcz przeciwnie – w niektórych sytuacjach pomaga, mobilizuje i, podobnie jak strach, pełni funkcję ostrzegawczą. Jest to ludzka cecha ewolucyjna, wykształcona bardzo dawno temu, gdy pierwsi ludzie musieli stawiać czoła licznym zagrożeniom. Stres powodował wzmożenie czujności i lepszą percepcję, natomiast strach wywoływał reakcję „walcz lub uciekaj”, co w efekcie pozwalało nam przeżyć jako gatunkowi. Również obecnie się przydaje np. aktywizuje wszystkie siły, wyzwala adrenalinę i na krótką metę zwiększa koncentrację. Problem pojawia się w momencie, gdy żyjemy w ciągłym zdenerwowaniu i strachu przed uświadomionym lub nieuświadomionym zagrożeniem. Taki długotrwały stres ma skutki bardzo negatywne i wyniszczające organizm.

Długotrwały stres – objawy, których nie bagatelizuj

Życie w ciągłym napięciu, niepewność jutra, strach przed utratą pracy, problemy w życiu prywatnym – to wszystko się kumuluje. Następstw nie zobaczysz od razu, gdyż nerwica jest podstępną chorobą, która może rozwijać się latami, nie dając wyraźnych objawów. Początkowo może to być zwykłe przewrażliwienie, zmęczenie, częste bóle głowy lub żołądka, niechęć do wykonywania pewnych czynności i wypalenie zawodowe. Z czasem pojawiają się nerwobóle w okolicy klatki piersiowej, problemy w sferze intymnej, np. zaburzenia erekcji, a także wahania nastrojów, agresja lub obojętność. Długotrwały stres prowadzi do nerwicy, depresji, chorób hormonalnych, autoimmunologicznych, a w skrajnych przypadkach do wyniszczenia organizmu.

Czasami pozornie niezwiązane ze sobą objawy wynikają właśnie ze stresu. Masz problem z nadwagą i często podjadasz bez przyczyny? Albo wręcz przeciwnie, drastycznie tracisz na wadze, masz problemy ze snem i cały czas źle się czujesz? To może być reakcja organizmu na problemy w Twoim życiu. Warto jak najszybciej zdać sobie sprawę z tego, że długotrwały stres wymaga leczenia, gdyż zbagatelizowanie problemu tylko pogłębi chorobę.

Długotrwały stres a nerwica i inne choroby

Z problemem nerwicy zmaga się znaczna część społeczeństwa. nawet 8 milionów Polaków. To zaburzenie psychiczne jest często całkowicie bagatelizowane, a wręcz nazywane przewrażliwieniem. Charakteryzuje się zaburzeniami lękowymi, stanami maniakalno-depresyjnymi, nerwicą natręctw, tikami, nudnościami, bólami głowy, brzucha i wieloma innymi. Nerwica bardzo często wywoływana jest przez długotrwały stres. Leczenie polega na psychoterapii, a niekiedy wymaga zastosowania środków farmakologicznych.

Inną chorobą wywoływaną przez stany ciągłego napięcia nerwowego, może być depresja, oficjalnie już zakwalifikowana jako choroba prowadząca do śmierci. Każdego roku tysiące osób popełnia samobójstwa lub doprowadza do poważnych samookaleczeń na skutek depresji, wywołanej ciągłym stresem w domu i w pracy. Jeśli zauważysz u siebie lub kogoś znajomego objawy depresji, koniecznie podejmij odpowiednie działania, gdyż ta choroba nie ustępuje samoistnie. Ważna jest zarówno psychoterapia, jak i leczenie farmakologiczne. Dobrą wiadomością jest to, że można niwelować skutki, jakie wywołuje długotrwały stres, a choroby z biegiem czasu i w miarę postępów leczenia  – ustępują.

Lepiej zapobiegać niż leczyć

Chociaż istnieją sposoby na leczenie, zdecydowanie lepiej już zawczasu, gdy tylko dostrzeżesz u siebie pierwsze objawy, wdrożyć czynności minimalizujące negatywne skutki stresu, wtedy nie będziesz musiał zastanawiać się jak leczyć długotrwały stres. Podstawą jest zachowanie równowagi pomiędzy pracą a życiem prywatnym. Nie przynoś pracy do domu i odwrotnie, nie zabieraj domowych trosk do biura.

Dla zachowania równowagi emocjonalnej:

• Nie pracuj 24h/7dni w tygodniu/365 dni w roku – każdy ma prawo do wolnego;
• Rób przerwy w ciągu dnia i wysypiaj się w nocy;
• Uprawiaj sport lub inny rodzaj aktywności fizycznej;
• Podchodź do problemów na spokojnie bez zbytniej nerwowości;
• Znajdź odprężające hobby;
• Naucz się sztuki oddychania i medytacji – to zdumiewające ile można na tym zyskać;
• Codziennie jedz owoce i warzywa bogate w witaminy;
• Nigdy nie zapijaj smutków. Alkohol w niczym nie pomaga;
• Nie podjadaj słodyczy; dbaj o regularne, wartościowe posiłki;
• Nie tłum w sobie problemów i rozmawiaj o nich z rodziną lub znajomymi.

Pamiętaj o regularnych wizytach u lekarza

Jeśli żyjesz w stresie, Twój układ nerwowy, krwionośny i hormonalny jest wystawiony na duże przeciążenia. Nawet jeśli tego nie odczuwasz, organizm pracuje na zwiększonych obrotach, co w przyszłości może ujawnić się np. jako zawał serca lub nadciśnienie. Dlatego koniecznie, przynajmniej raz w roku, wykonuj kontrolne badania ciśnienia krwi, EKG, sprawdź poziom cholesterolu i poziom cukru. Dzięki okresowym kontrolom zyskasz spokój, a w razie wystąpienia problemów będziesz miał czas na odpowiednio szybką reakcję.