Problemy z koncentracją

Problemy z koncentracją mogą wynikać z różnych przyczyn. Jednak niezależnie od tego, co je spowodowało, jedno jest pewne – trudności ze skupieniem uwagi mają negatywny wpływ na codzienne funkcjonowanie. Jak sobie pomóc w przypadku ich wystąpienia?

Zaburzenia koncentracji, uwagi – z czego mogą wynikać?

Problemy z koncentracją nie dotyczą wyłącznie osób w starszym wieku. Mogą pojawić się również u dzieci, nastolatków czy osób dorosłych, którzy nie zaliczają się jeszcze do grona seniorów. Czym są spowodowane? Nie ma jednej odpowiedzi na to pytanie. Przyczyny problemów z koncentracją mogą tkwić zarówno w stylu życia, jak i długotrwałym stresie czy chorobach. Przyjrzyjmy się bliżej temu zagadnieniu.

Źle zbilansowana dieta

W żywności obecne są różne składniki odżywcze, które wpływają na pracę mózgu. Ich niedobór może skutkować problemami ze skupieniem uwagi.

O jakich składnikach mowa? Chociażby o witaminach z grupy B, które pełnią następujące funkcje:

  • witamina B2 (ryboflawina) – uczestniczy w procesach metabolicznych związanych z produkcją energii, która jest niezbędna m.in. do prawidłowego funkcjonowania ośrodkowego układu nerwowego;
  • witamina B6 (pirydoksyna) – jest potrzebna do syntezy neuroprzekaźników, które odpowiadają za przekazywanie sygnałów między komórkami nerwowymi;
  • witamina B12 (kobalamina) – uczestniczy w produkcji osłonki mielinowej, która jest niezbędna do sprawnego przekazywania sygnałów między neuronami;

Do składników, które są niezwykle ważne dla prawidłowej pracy mózgu, zalicza się również kwas dokozaheksaenowy (DHA). Jest on jednym z głównych składników budulcowych kory mózgowej, a ponadto uczestniczy w syntezie neuroprzekaźników. Niedobór kwasu DHA może wystąpić u osób, które stosują dietę wegetariańską i wegańską, a przy tym nie suplementują kwasów omega-3. Dlaczego? Źródłem kwasu DHA są tłuste ryby morskie (m.in. makrela, łosoś), których nie jedzą wegetarianie i weganie.

Wśród innych składników, które są ważne dla prawidłowego działania układu nerwowego, wymienia się witaminy o właściwościach antyoksydacyjnych, magnez i żelazo.

Niewystarczająca ilość snu

We współczesnym świecie promuje się wysoką produktywność – nawet kosztem odpoczynku. Niektórzy posuwają się nawet do stwierdzenia, że “sen jest dla słabych”. Tymczasem należałoby powiedzieć raczej, że nieodpowiednia ilość i jakość snu sprawiają, że człowiek staje się słaby.

Konsekwencje zarwanych nocy mogą być różne. Należą do nich m.in. problemy w utrzymaniu uwagi, spadek energii do działania czy zapominanie o ważnych sprawach.

Długotrwały stres

Stres jest naturalną reakcją organizmu i może mieć korzystne działanie. Jednak tylko pod warunkiem, że jest krótkotrwały. Problem pojawia się, gdy stres utrzymuje się przez dłuższy czas. W takiej sytuacji dochodzi do zaburzenia równowagi hormonalnej (m.in. nadmiernej produkcji kortyzolu – hormonu stresu), pojawienia się zmęczenia i rozproszenia uwagi.

Choroby, które mogą powodować problemy z koncentracją uwagi

Przyczyną zaburzeń pamięci i koncentracji mogą być również choroby. Jedną z nich jest choroba Alzheimera, w której przebiegu dochodzi do postępującego zaniku kory mózgowej i nieodwracalnego upośledzenia sprawności umysłowej. Powoduje to nie tylko problemy z koncentracją. Innymi niepokojącymi sygnałami, które mogą świadczyć o chorobie neurodegeneracyjnej, są m.in. zmiany nastroju i osobowości, napady agresji czy spowolnienie mowy.

Zaburzenia uwagi i pamięci nie zawsze oznaczają chorobę Alzheimera. Mogą być one spowodowane innymi schorzeniami np. demencją, depresją czy stwardnieniem rozsianym.

Czym mogą być spowodowane zaburzenia koncentracji w przypadku dzieci?

Problemy z koncentracją obserwuje się nie tylko w przypadku osób dorosłych. Występują one również u dzieci. W tej grupie wiekowej przyczyną trudności ze skupieniem uwagi może być również mała ilość snu czy długotrwały stres.

Jednak w niektórych przypadkach ich przyczyną jest ADHD, czyli zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi. Oprócz problemów z koncentracją u dzieci z ADHD pojawiają się inne niepokojące objawy. Do głównych należą impulsywność i nadpobudliwość ruchowa. Nie należy ich lekceważyć, ponieważ nieleczone ADHD może prowadzić do depresji, niepowodzeń w szkole czy niskiej samooceny.

Co na poprawę koncentracji uwagi?

Co może poprawić zdolność koncentracji? Warto zacząć od pracy nad niezdrowymi nawykami – zadbać o urozmaiconą dietę i regularną aktywność fizyczną, unikać stresu i używek. W razie konieczności wzmocnienia organizmu można wspomóc się lekiem z odpowiednim składem (np. z lecytyną i witaminami z grupy B).

Jeśli nie przynosi to spodziewanych rezultatów, może być to znak, że problem tkwi głębiej i konieczne jest badanie neuropsychologiczne (lub inne badania zlecone przez lekarza).

Odpowiednio zbilansowana dieta

Brak koncentracji może wskazywać na niedobór składników, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania ośrodkowego układu nerwowego. W jakich produktach ich szukać?

  • Witaminy z grupy B: pełnoziarniste produkty zbożowe, pestki i nasiona, fermentowane produkty mleczne, chude gatunki mięs i jajka.
  • Wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega-3: nierafinowane i tłoczone na zimno oleje roślinne, orzechy włoskie, nasiona chia, siemię lniane, tłuste ryby morskie (np. łosoś, makrela, sardynki).
  • Magnez: nasiona roślin strączkowych, nasiona słonecznika, migdały, kasza gryczana, orzechy laskowe i pistacjowe.
  • Żelazo: mięso czerwone (jednak nie należy spożywać go w nadmiernych ilościach), jajka, ryby, zielone warzywa liściaste.
  • Witaminy o właściwościach antyoksydacyjnych: świeże warzywa i owoce, nierafinowane i tłoczone na zimno oleje roślinne (dobrym źródłem witaminy E jest np. oliwa z oliwek extra virgin lub olej z awokado).

W niektórych przypadkach dostarczenie tych składników z dietą jest bardzo trudne lub wręcz niemożliwe. Dzieje się tak np. w przypadku stosowania diety wegańskiej, która nie zawiera ryb i produktów mlecznych należących do bardzo dobrych źródeł witaminy B12 i kwasów omega-3 (DHA i EPA).

Pokrycie zapotrzebowania na składniki ważne dla sprawnego funkcjonowania mózgu może być utrudnione również w przypadku osób starszych. Należy mieć na uwadze, że jest to grupa wiekowa, w której pojawiają się łagodne zaburzenia poznawcze. Mogą one wpływać na częstotliwość spożywania posiłków i ich jakość. Ponadto u osób w wieku podeszłym pojawiają się inne problemy zdrowotne, które powodują trudności z przeżuwaniem jedzenia czy brak apetytu.

W takich sytuacjach mogą pomóc leki z lecytyną i witaminami z grupy B, które wzmacniają organizm i pomagają poprawić koncentrację.

Regularna aktywność fizyczna, odpowiednia ilość snu i unikanie używek

Na funkcjonowanie układu nerwowego wpływa nie tylko urozmaicona dieta. Należy pamiętać, że ważne są również inne elementy zdrowego stylu życia, takie jak: regularna aktywność fizyczna, odpowiednia ilość snu i unikanie używek.

Lek wzmacniający z lecytyną i witaminami z grupy B

W przypadku problemów z koncentracją można wspomóc się również lekiem, który zawiera witaminy z grupy B i lecytynę. Są to dwa ważne składniki dla prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego. Przyjmowanie ich pod postacią leku może sprawić, że skupienie uwagi stanie się łatwiejsze.

Przykładem leku, który zawiera zarówno witaminy z grupy B, jak i lecytynę jest Vita Buerlecithin. Jednym ze wskazań do jego stosowania jest osłabienie koncentracji i pamięci. Jednak to nie wszystko. Wysoka dawka witamin z grupy B oraz lecytyny sprawiają, że jest to lek wskazany również w przypadkach:

  • stanów stresowych,
  • bezsenności,
  • nadpobudliwości nerwowej,
  • stanach wyczerpania psychicznego i fizycznego,
  • objawach niedoboru witamin z grupy B,
  • stanach rekonwalescencji po przebytej chorobie,
  • pomocniczo u osób w podeszłym wieku,
  • dolegliwościach sercowych na tle nerwowym.

Vita Buerlecithin jest lekiem, który można podawać nie tylko osobom w wieku podeszłym, u których pojawiły się problemy z koncentracją i pamięcią. W powyższych wskazaniach jest on zalecany również dla starszych dzieci (które ukończyły 12. rok życia), młodzieży i osób dorosłych.

Istnieją różne czynniki, które wpływają na funkcjonowanie ośrodkowego układu nerwowego. Na część z nich (np. proces starzenia) człowiek nie ma praktycznie żadnego wpływu. Jednak może zadbać o to, aby wspomóc swój organizm poprzez zdrowy styl życia i leki wzmacniające ze starannie dobranym składem.

  1. Chłopicka, Joanna. “Czy dieta i suplementy mogą wspomóc pracę mózgu?.” Wszechświat 121.1-3 (2020): 30-39.
  2. Magierski, Radosław, Katarzyna Antczak-Domagała, and Tomasz Sobów. “Dieta jako czynnik protekcyjny otępienia.” Aktualności Neurologiczne 3.14 (2014): 167-174.
Zobacz również