Witamina B6 – rola w organiźmie człowieka

Witamina B6 inaczej zwana pirydoksyną jest bardzo ważna dla prawidłowego funkcjonowania ludzkiego organizmu. Odgrywa szczególną rolę w działaniu ludzkiego układu nerwowego, a ponadto ma wpływ między innymi na ciśnienie krwi, pracę serca. Prawidłowy poziom witaminy B6 w organizmie przyczynia się do wzrostu odporności. Jej niedobór lub nadmiar wiążą się natomiast z niezbyt przyjemnymi objawami. Jak rozpoznać nieprawidłowy poziom pirydoksyny w organizmie? Jaką dietę stosować, by jej stężenie we krwi było optymalne dla naszego zdrowia?

Witamina B6 – działanie

Witamina B6 pełni wiele ważnych funkcji w ludzkim organizmie. Jest to substancja niezbędna do prawidłowego wzrostu i rozwoju, a także właściwego funkcjonowania różnych układów. Poniżej wyjaśniamy w skrócie za co konkretnie odpowiada pirydoksyna.

Witamina niezbędna do produkcji hemoglobiny i usuwania nadmiaru homocysteiny

Witamina B6 jest potrzebna m.in. do produkcji czerwonych krwinek (erytrocytów). Ich rolą jest dostarczenie komórkom tlenu, bez którego nie mogą prawidłowo funkcjonować. W związku z tym, gdy poziom erytrocytów jest za niski pojawiają się różne problemy zdrowotne. Pierwsze niepokojące sygnały to m.in. bladość skóry, ciągłe zmęczenie, bóle i zawroty głowy.

Ponadto obok biotyny i witaminy B12, pirydoksyna usuwa z organizmu nadmiar homocysteiny – substancji odpowiedzialnej w równym stopniu co cholesterol za rozwój miażdżycy, stanowiącej jedną z najczęstszych przyczyn zgonów w Polsce.

Na koniec warto dodać, że jest również witamina, która reguluję pracę serca i ciśnienie krwi. Podsumowując, jej odpowiedni poziom w organizmie jest ważny dla prawidłowego funkcjonowania układu krążenia, a także zmniejsza ryzyko chorób sercowo-naczyniowych w przyszłości.

Witamina B6 a odporność organizmu

W okresie jesienno-zimowym dużo mówi się o witaminie C, cynku czy wielonienasyconych kwasach tłuszczowych omega-3. Nie można odmówić im ważnej roli w budowaniu odporności. Przy czym warto pamiętać, że dla prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego ważna jest również witamina B6. Uczestniczy w produkcji przeciwciał, które chronią organizm przed drobnoustrojami chorobotwórczymi. Tym samym przyczynia się do wzrostu odporności organizmu i zmniejsza podatność na infekcje.

Witamina B6 – istotna dla właściwego funkcjonowania przewodu pokarmowego

Witamina B6 odgrywa ważną rolę w metabolizmie aminokwasów. Poprzez udział w przekształcaniu białek, wpływa na produkcję aminokwasów potrzebnych do utrzymania funkcji układu pokarmowego (i nie tylko).

Pirydoksyna wpływa na nie tylko na metabolizm aminokwasów. Ma duże znaczenie dla właściwego funkcjonowania przewodu pokarmowego również ze względu na to, że:

• jest niezbędna do syntezy enzymów uczestniczących w metabolizmie tłuszczów i węglowodanów;

• bierze udział w produkcji neuroprzekaźników, które wpływają na perystaltykę jelit;

• jest zaangażowana w syntezę hormonów odpowiedzialnych za regulację procesów trawienia;

• wykazuje działanie przeciwzapalne i zmniejsza stan zapalny w obrębie przewodu pokarmowego;

Witamina B6 a na wchłanianie magnezu

Witamina B6 odgrywa istotną rolę w procesie przyswajania magnezu. Ułatwia wychwytywanie magnezu przez komórki, dzięki czemu zwiększa jego stężenie we krwi. Co więcej, tworzy z magnezem kompleksy, które umożliwiają transport tego pierwiastka do komórek.

Tym samym prawidłowy poziom pirydoksyny w organizmie zmniejsza ryzyko niedoboru magnezu. Do jego objawów należą m.in. skurcze mięśni, drętwienie kończyn czy bóle menstruacyjne.

Wpływ witaminy B6 na pracę układu nerwowego

Właściwości witaminy B6 objawiają się przede wszystkim w funkcjonowaniu układu nerwowego, ponieważ bierze ona udział w metabolizmie neuroprzekaźników. Rola witaminy B6 polega w tym przypadku na syntezie białek, przede wszystkim aminokwasów. Przekłada się to na prawidłową pracę wszystkich mięśni, gdzie funkcją witaminy B6 jest podwójna: po pierwsze wpiera ona przemianę glukozy w glikogen, pod drugie bierze udział w prawidłowym rozkładzie glikogenu.

Obecność witaminy B6 jest w dodatku wymagana do produkcji najważniejszych neurohormonów – w tym serotoniny i adrenaliny, dlatego ma ona duże znaczenie nie tylko dla kondycji fizycznej ludzkiego organizmu, ale również na prawidłowe funkcjonowanie mózgu i sferę emocjonalną.

Groźny w skutkach niedobór witaminy B6

Witamina B6 pełni wiele ważnych funkcji i jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania organizmu. W związku z tym jej niedobór niesie za sobą szereg nieprzyjemnych, a jednocześnie groźnych dla zdrowia konsekwencji. Jakie objawy powinny nas zaniepokoić, gdyż mogą świadczyć właśnie o braku dostatecznej ilości pirydoksyny w organizmie?

Zmiany skórne jako jeden z objawów niedoboru witaminy B6

Niewielki deficyt pirydoksyny w organizmie przekłada się na stosunkowo lekkie objawy, których nie wolno jednak bagatelizować. Należą do nich stany zapalne skóry oraz podrażnienia języka i błon śluzowych jamy ustnej. Zlekceważenie tych sygnałów powoduje postępujący niedobór witaminy B6, objawy stają się wówczas zdecydowanie bardziej poważne.

Zaburzenia snu i inne objawy ze strony układu nerwowego

Należy tu wymienić poważne zmiany w ośrodkowym układzie nerwowym. Niedobór witaminy B6 ma niekorzystny wpływ na funkcjonowanie układu nerwowego. Prowadzi do pojawienia się objawów takich jak: zaburzenia snu, apatia, a nawet silne napady drgawek. Długotrwały niedobór niesie za sobą również konsekwencje psychiczne – możliwość wystąpienia stanów depresyjnych, a nawet przewlekłą depresję.

Niedokrwistość, nadciśnienie tętnicze, miażdżyca

W związku z rolą jaką witamina B6 odgrywa w produkcji czerwonych krwinek, jej niedobór prowadzi do wystąpienia niedokrwistości. Ponadto z punktu widzenia układu sercowo-naczyniowego, grozi arytmią pracy serca, nadciśnieniem tętniczym, jak równie przyczynia się do rozwoju miażdżycy, które bardzo poważną konsekwencją może być udar mózgu.

Zwiększona podatność na infekcje

Niedobór witaminy B6 prowadzi również do zaburzeń w tworzeniu przeciwciał. Tym samym powoduje obniżenie odporności i większą podatność na infekcje.

Skutki niedoboru witaminy B6 u niemowląt i dzieci

Prawidłowy poziom witaminy B6 jest szczególnie ważny u dzieci i niemowląt, ponieważ znacząco wpływa ona na funkcje rozwojowe. Niepokój, płaczliwość i napady padaczkowe to najlżejsze objawy niedoboru pirydoksyny, który może prowadzić do poważniejszych konsekwencji, takich jak nieprawidłowy rozwój struktury kostnej, a nawet opóźnienie umysłowe.

Co może być przyczyną niedoboru witaminy B6?

Większe ryzyko niedoboru witaminy B6 obserwuje się u kobiet, które przyjmują doustne środki antykoncepcyjne, a także u chorych leczonych lekami przeciwgruźliczymi.

Obniżony poziom witaminy B6 jest również często spotykany u kobiet w ciąży i karmiących piersią, a także osób nadużywających alkoholu. Bardziej narażeni na niego są również pacjenci poddawani dializom z powodu chorób nerek.

Negatywne konsekwencje nadmiaru witaminy B6

Nadmiar witaminy B6 zdarza się stosunkowo rzadko, ponieważ jest zwykle efektem wyłącznie zdecydowanie przesadzonej suplementacji. Warto poświęcić mu jednak kilka zdań, ze względu na możliwe poważne i nieodwracalne konsekwencje.

W nadmiernych dawkach witamina B6 działa jak neurotoksyna. Występujące wówczas problemy z koordynacją ruchową, nieprawidłowe odczuwanie temperatury i mrowienie kończyn, powinny ustąpić, gdy tylko organizm pozbędzie się nadmiaru substancji. Jednak długotrwały nadmiar witaminy B6 w organizmie może spowodować nieodwracalne zwyrodnienie tkanki nerwowej.

Innym przykrym skutkiem przedawkowania witaminy B6 jest nieprawidłowa gospodarka aminokwasów w organizmie.

Na szczęcie nadmiar witaminy B6 jest praktycznie niemożliwy do osiągnięcia, przy stosowaniu jakiejkolwiek diety i wynika wyłącznie ze zbyt intensywnej suplementacji, przyjmując dawki poniżej 200 mg na dobę, takie ryzyko praktycznie nie istnieje, co potwierdzają wszystkie znane badania. 

Zapotrzebowanie na pirydoksynę

Zgodnie z normami żywienia dla populacji Polski opracowanymi przez Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowego Zakładu Higieny (NIZP-PZH), zalecane dzienne spożycie (RDA) wynosi:

• dla mężczyzn w wieku 19-50 lat: 1,3 mg;

• dla mężczyzn powyżej 50. roku życia: 1,7 mg;

• dla kobiet w wieku 19-50 lat: 1,3 mg;

• dla kobiet powyżej 50. roku życia: 1,5 mg;

Zwiększone zapotrzebowanie na pirydoksynę mają kobiety w ciąży oraz karmiące piersią. Zalecane dzienne spożycie w przypadku kobiet ciężarnych wynosi 1,9 mg. Z kolei RDA dla kobiet, które karmią piersią to 2 mg.

Większe dzienne spożycie witaminy B6 jest zalecane również: kobietom stosującym doustną antykoncepcją hormonalną, nałogowym palaczom, sportowcom, a także osobom nadużywającym alkoholu.

Witamina B6 – występowanie i prawidłowa dieta

Źródła witaminy B6 są na tyle różnorodne, że praktycznie każda względnie zróżnicowana dieta, powinna zapewniać realizację dziennego zapotrzebowania naszego organizmu na tę substancję. Jednym z najbogatszych źródeł witaminy B6 jest kasza gryczana, otręby, kiełki pszenicy i ryż, jednak w dużych ilościach występuje ona również w nasionach wszystkich roślin strączkowych, podobnie jak orzechach włoskich oraz laskowych.

Bogatymi źródłami pirydoksyny są ponadto produkty odzwierzęce – mięso, mleko i jaja. Taka różnorodność pochodzenia witaminy B6 sprawia, że stosunkowo ciężko doprowadzić do jej niedoboru, niezależnie od zwyczajów kulinarnych. Należy jednak mieć na uwadze, że obróbka termiczna, podobnie jak mrożenie mięsa i warzyw drastycznie obniżają zawartość witamin, nawet o kilkadziesiąt procent. Z tego względu warto komponować dietę również o produkty nieprzetworzone.

Jeśli dieta nie pokrywa zapotrzebowania organizmu na witaminę B6, co zależy również od naszych indywidulanych predyspozycji związanych z wchłanianiem mikroelementów, a często dotyczy między innymi kobiet w ciąży i osób starszych, dobrym rozwiązaniem będzie suplementacja. 

Poznaj bliżej produkt zawierający witaminę B6: https://vitabuerlecithin.pl