Miażdżyca, czyli inaczej arterioskleroza jest to przewlekły proces zapalny, który dotyka tętnic przez odkładający się w na ich ścianach cholesterol. W skrajnej konsekwencji w przypadku miażdżycy może dojść do ograniczenia przepływu krwi w naczyniach krwionośnych, przez co narządy wewnętrzne nie otrzymają dostatecznej ilości tlenu i składników odżywczych. Najczęściej utożsamia się ją z ryzykiem wystąpienia zawału serca, jednak może występować we wszystkich tętnicach zagrażając naszemu życiu. Nieleczona miażdżyca może doprowadzić do udarów, choroby wieńcowej, jak również tętniaka.
Do wystąpienia zmian miażdżycowych konieczne jest wystąpienie danych czynników genetycznych, jak i środowiskowych, czyli zależnych od naszego trybu życia. Zmiany miażdżycowe mogą być już obecne w dzieciństwie, postępując systematycznie w miarę upływu lat. Najczęściej dzieje się to bezobjawowo, a pierwsze symptomy mogą być widoczne dopiero po kilkudziesięciu latach. To bardzo niebezpieczne, biorąc pod uwagę, że miażdżyca może prowadzić do zawału serca i udaru mózgu.
Miażdżycę nasilają przede wszystkim czynniki takie ja niewystarczająca aktywność fizyczna, regularne palenie tytoniu, nieprawidłowe odżywianie, otyłość, nieleczone nadciśnienie tętnicze, czy też cukrzyca. Nasilenie miażdżycy może nastąpić szczególnie u mężczyzn po 50 roku życia. Procesy związane z odkładaniem się blaszki miażdżycowej w naczyniach – (sklerotyzacji) przyspieszają również u kobiet po menopauzie. Szczególnie w przypadku osób o podwyższonej grupie ryzyka niezbędna jest zmiana stylu życia oraz regularne badanie poziomu cholesterolu, który jest kluczowym czynnikiem sprzyjającym powstawaniu tej groźnej choroby.
Objawy miażdżycy zależą od stopnia zwężenia tętnic. Niewielkie zwężenia mogą przebiegać praktycznie bezobjawowo. Dopiero gdy tętnice są zwężone o co najmniej połowę można dostrzec pierwsze niepokojące objawy, takie jak problemy z pamięcią, koncentracją, uczucie silnego zmęczenia podczas z pozoru mało wyczerpującej aktywności fizycznej. Bardzo rzadko występują również złogi cholesterolowe odkładające się w skórze. Widać je gołym okiem jako żółte zgrubienia w okolicy powiek i zgięcia łokci. Często można odczuwać dodatkowo ból łydek po spacerze, ponieważ taka reakcja mięśni może być konsekwencją nieprawidłowego krążenia krwi w nogach. Blaszki miażdżycowe odkładają się w tętnicach doprowadzających krew do nóg. Natomiast problemy z pamięcią i koncentracją są przyczyną odkładania się złogów miażdżycowych w tętnicach zaopatrujących naczynia szyjne transportujące krew do mózgu.
Miażdżyca jest bardzo prawdopodobna jeżeli mamy podwyższony poziom cholesterolu we krwi oraz wysoki poziom trójglicerydów. Objawami zaawansowanej choroby są silne bóle w klatce piersiowej. Tętnice ulegając zwężeniu skłaniają serce do coraz silniejszego pompowania krwi, aby doprowadzić ją do wszystkich narządów i dostarczyć im odpowiednią do prawidłowego funkcjonowania ilość tlenu i składników odżywczych. Konsekwencją takiej pracy jest nienaturalne rozrastanie się mięśnia sercowego i zwiększone zapotrzebowanie na utlenowaną krew. Przez zwężone tętnice krew nie może dotrzeć do celu w odpowiedniej ilości, co powoduje niedotlenienie mięśnia sercowego i towarzyszące mu bóle. Przy takich dolegliwościach należy niezwłocznie udać się do lekarza. W przypadku pęknięcia wewnętrznej ściany naczynia, płytki krwi tworzą skrzep, który w każdej chwili może się oderwać, popłynąć w kierunku mózgu i doprowadzić do udaru, w kierunku serca, czego konsekwencją będzie zawał lub do płuc, gdzie powstanie zator. Wszystkie wymienione sytuacje grozą śmiercią lub trwałym kalectwem, dlatego nie warto bagatelizować objawów i zwlekać z wizytą u lekarza.
Gdy w tętnicach jest bardzo dużo złogów można je wykryć za pomocą badania USG, jednak w początkowej fazie nie można z całą pewnością wykryć miażdżycy. Ryzyko zagrożenia chorobą można oszacować za pomocą badania poziomu cholesterolu, czyli jego frakcji LDL i HDL, jak i stężenia trójglicerydów we krwi.
Jednak nie warto bezczynnie czekać na ewentualne pojawienie się choroby, bowiem kluczowe znaczenie dla naszego zdrowia ma odpowiednia profilaktyka. Zanim zaobserwujemy charakterystyczne objawy warto zmienić tryb życia, czyli zredukować ryzyko wystąpienia choroby. Przede wszystkim należy zachować prawidłową masę ciała, ograniczyć ilość produktów o dużej zawartości tłuszczów, szczególnie tłuszczów trans oraz zwiększyć aktywność fizyczną i zaprzestać palenia tytoniu. Jednak samo ograniczenie niezdrowych produktów nie wystarczy, należy włączyć do diety dużo warzyw, owoców, produktów z pełnego ziarna oraz chude mięso. Warto również przyjmować naturalne leki na obniżenie cholesterolu we krwi i zapobiegają odkładaniu się blaszek miażdżycowych w naczyniach krwionośnych.
