Skutki niedoboru witamin u osób starszych

Witaminy dla seniora

Osoby starsze w szczególności powinny przestrzegać zbilansowanej diety, która będzie adekwatna do codziennej aktywności, stanu zdrowia i metabolizmu. Niedobór jednej lub kilku witamin (hipowitaminoza) u seniorów często wynika z przyjmowanych na stałe leków lub niedostatecznego wchłaniania witamin z przewodu pokarmowego na skutek chorób. Witaminy na wzmocnienie i na pamięć dla seniora mogą przybierać postać tabletek lub w przypadku problemów z przełykaniem – płynu. Najczęściej niedobory witamin u osób starszych dotyczą witaminy A, C, E, z grupy B, D. Typowy jest również niedobór wapnia, spowodowany między innymi zmniejszonym wchłanianiem w przewodzie pokarmowym, spożyciem produktów ograniczających jego wchłanianie (np. fosforany, szczawiany, sole kwasu fitynowego) oraz zbyt małe spożycie pokarmów bogatych w wapń.

Niedobór witaminy A 

Witamina A występuje również pod nazwą retinol, beta-karoten, prowitamina A, akseroftol. Jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Odpowiada między innymi za metabolizm białek i hormonów steroidowych, warunkuje proces widzenia, odpowiada za odporność organizmu i stan skóry i błon śluzowych. Wraz z witaminą E i C przeciwdziała starzeniu się organizmu, zwalczając wolne rodniki, które uszkadzają komórki i tkanki. Jednym z charakterystycznych objawów niedoboru witaminy A są zaburzenia widzenia. Deficyt tej witaminy można łatwo zauważyć obserwując swój organizm. Skutkiem są suche i łamliwe włosy i paznokcie, szorstka skóra, poczucie zmęczenia, wysypka na ciele, zmniejszony apetyt oraz większa podatność na choroby. Najwięcej witaminy A znajdziemy w tłuszczach zwierzęcych, żółtych, pomarańczowych i zielonych warzywach i owocach.

Niedobór witaminy C

Witamina C (kwas askorbinowy) jest szczególnie ważny dla osób w podeszłym wieku, między innymi ze względu na działanie podnoszące odporność organizmu. Oprócz tego odpowiada za utrzymanie zdrowych kości, zębów, dziąseł i chrząstek. Do skutków niedoboru witaminy C należą powracające infekcje, łamliwość kości, bóle mięśni, brak apetytu, osłabienie naczyń włosowatych, nieprawidłowości w przemianie kwasów tłuszczowych, szkorbut. Witamina C jest niezbędna do syntezy kolagenu, czyli białka organizmu człowieka. Odpowiada za elastyczność skóry, nawilżenie i regenerację. W przypadku długotrwałego deficytu witaminy C pękają naczynka krwionośne, rany trudniej się goją i skóra jest sucha. Suplementy diety dla seniorów w większości zawierają witaminę C.

Niedobór witaminy E 

Odpowiedni poziom witaminy E jest szczególnie ważny dla osób starszych. Niestety niedobór tej witaminy jest dość powszechny. Dzieje się tak z powodu spożywania w dużej ilości przetworzonych produktów, w których za sprawą obróbki cieplnej brakuje wielu witamin, w tym witaminy E. Jako, że jest rozpuszczalna w tłuszczach, osoby, które spożywają ograniczoną ilość tego makroskładnika są narażone na deficyt. Podobnie chorzy na zaburzenia przyjmowania tłuszczu (mukowiscydoza, choroby wątroby, niewydolność trzustki). Skutkami niedoboru witaminy E są również: problemy z widzeniem, ślepota, anomalie ruchów oczu, osłabienie mięśni, arytmia serca, demencja oraz problemy z nerkami i wątrobą.

Niedobór witaminy B6 

Witaminy z grupy B najlepiej spełniają swoją rolę, jeżeli podawane są łącznie. Przy niedoborach warto przyjmować cały zestaw witamin dla seniora, bogatych w najważniejsze witaminy, w tym B1, B2, B6, B12. Dlaczego ich przyjmowanie jest tak istotne? Przede wszystkim warunkują prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego, zmniejszają poczucie zmęczenia, poprawiają pamięć i koncentrację, uczestniczą w procesie produkcji czerwonych krwinek.

Witamina B1 reguluje procesy trawienia i przyswajania składników pokarmowych, odpowiada za pracę układu mięśniowego i serca. Bardzo ważna dla seniorów jest witamina B2, która odgrywa istotną rolę w prawidłowym widzeniu, chroniąc przed zaćmą. Witamina B6 między innymi reguluje gospodarkę hormonalną, a witamina B12 odpowiada za dobrą pamięć. Niedobór witamin z grupy B można uzupełnić wraz z dietą lub w formie dedykowanej tej grupie wiekowej. Odpowiednie będą witaminy w płynie dla seniora oraz suplementy diety dla osób starszych.

Niedobór witaminy D 

Zestaw witamin i minerałów dla seniorów powinien zawierać witaminę D, która odpowiada za prawidłowe funkcjonowanie układu kostnego. Seniorzy są szczególnie podatni na złamania kości, dlatego oprócz suplementów warto zadbać o jej odpowiednią podaż również z pożywieniem. Ponadto witamina D podnosi odporność, chroni przed osteoporozą, osłabia proces pogarszania się słuchu, a także redukuje namnażanie i przerzuty komórek rakowych. U osób po 60 roku życia zaleca się suplementację witaminy D w dawce od 800 do 1000 UI na dobę.

Zrównoważona dieta dla osób starszych 

Witaminy po 50 roku życia powinny być przyjmowane regularnie, ponieważ ich niedobór ma bardzo negatywne skutki, które mogą zagrażać zdrowiu i życiu. Witaminy, minerały i inne składniki odżywcze można znaleźć w wielu produktach. Występują przede wszystkim w owocach – warto jeść bardziej miękkie i soczyste, ponieważ mają najwięcej witamin.

Równie ważne w diecie seniora są produkty zbożowe, czyli pieczywo razowe, kasze gruboziarniste, płatki owsiane bogate w witaminę B oraz błonnik (chroni przed zaparciami). Dobrym źródłem wapnia i witamin jest nabiał. Zaleca się spożywanie twarogów, kefirów, maślanek, jogurtów i mleka – ważne, aby nie były to produkty „light” czyli 0% tłuszczu, ani pełnotłuste. Warto postawić na kompromis i wybrać np. mleko 2%. Do jadłospisu powinno włączyć się ryby i chude mięso, które dodają energii oraz różnorodne sezonowe warzywa.